Bình minh phố núi

Sớm phố núi, phẳng lặng, bình yên

Cây cối vạn vật còn đang ngái ngủ sau một đêm ấm áp. Dường như cơn gió như chưa muốn lay động sự yên tĩnh đó nên nó vẫn còn đang say sưa ngắm những khóm hoa e lệ dưới làn sương mỏng.

Tôi trở dậy sau một đêm đầu tiên với giấc ngủ chập chờn nơi lạ, không là căn phòng quen thuộc với giậu huỳnh đệ vàng ươm và những khóm hồng đua sắc trong nắng sớm như mọi khi. Trước mặt tôi là khoảng sân rộng nhiều cây xanh, bên ngoài là con đường lớn. Tôi muốn được ngắm bình minh bởi thường thì tôi luôn đi nhà thờ mỗi sáng, trở về là lại tất bật với công việc, hiếm khi nào có cơ hội như thế này.  Tôi muốn thả hồn mình với thiên nhiên sau những tất bật vội vã đời thường. Một mình tản bộ dưới vòng sân của bệnh viện, tôi muốn hít thở luồng không khí trong lành của phố núi mờ sương và cảm nhận cảm giác ngọt ngào của sự thảnh thơi xung quanh mình.

Những con người nơi đây, tôi thấy họ chẳng có niềm vui. Dường như trên những nét mặt nào cũng thấy sự âu lo phiền muộn, phần vì lo lắng cho bệnh tình, phần vì lo kinh tế. Họ đang đấu tranh giữa sự sống và cái chết, có khi khoảng cách ấy vô cùng mong manh. Thời gian cứ chầm chậm trôi đến nỗi làm cho người ta dễ dàng bẳn gắt vì sốt ruột. Quả là khi vào nơi này tôi mới thấy quỹ thời gian một ngày là 24 giờ đồng hồ. Quả là tôi đã chẳng dành thời gian để dừng chân nghỉ ngơi để lấy sức.

Tôi hiểu, chỉ khi con người ta sắp mất đi điều gì đó thì họ mới thực sự trân quý. Tôi cũng vậy thôi. Mà dường như dẫu biết như thế nhưng khi chưa mất đi, tôi vẫn chẳng đủ tôn trọng nó. Cụ già cùng phòng thở dài nói với tôi rằng bà bệnh thế này, con cái ban ngày phải đi cạo mủ cao su, tối đến lại phải vào đây chăm sóc bà, rồi lo cho bà với đồng lương công nhân còm cõi. Bà tâm sự rằng có lúc mong sao sớm chết đi để đỡ nên gánh nặng cho con cái nữa... Nhìn ánh mắt còm cõi hằn lên vết âu lo của bà, tôi nhẹ khuyên: "Chính việc được chăm sóc cha mẹ là niềm vui của con cái, là cơ hội để cho con cháu báo hiếu đấy."

Bên cạnh dãy phòng tôi nằm là khoa nhi. Hầu hết các ông bố bà mẹ đều ở bên để túc trực chăm sóc khi con cái của họ đau ốm. Nhìn những khuôn mặt thiên thần kia, dù có cơ cực đến mấy thì họ vẫn cố gắng quên đi mọi vất vả, cất giấu đi những nỗi phiền muộn để hy sinh cho con. Toàn là những người nghèo cả thôi. Nhìn họ chia nhau từng chén cơm bát cháo mà cảm động rơi nước mắt. Đồng lương công nhân cạo mủ cao su thì mong gì giàu có, chưa kể khí độc vào mùa trút mủ lại khiến tuổi thọ ngắn bớt dần. Họ là những con người đơn sơ chất phác, đáng thương. Dù họ nghèo nàn nhưng tôi thấy sự chân thật vẫn sáng ngời trên những nỗi lo toan ấy. Ở đây thì ai cũng như ai thôi. Chức quyền địa vị lúc này chẳng có nghĩa lý gì, chỉ có tình bằng hữu san sẻ cho nhau là đáng quý. Những người dân nghèo này đã cho tôi những gì quý giá nhất mà mấy năm chen chân giữa chốn Sài thành đất chật người đông tôi bị mất dần. Có lúc tôi đã nghĩ thế giới này toàn là sự giả tạo. Tôi lo sợ niềm tin của mình bị đánh cắp. Và tôi đã trở nên khép kín tự lúc nào không hay.

Chính những con người đôn hậu ở vùng quê này đã tháo dỡ nơi tôi cái hàng rào ấy. Họ đã khơi dậy niềm tin nơi tôi, để giữa lúc mịt mờ và tăm tối nhất của cuộc đời, tôi vẫn thấy ánh bình minh lóe lên báo hiệu từ một phía góc trời.

Cứ tản bộ đến lúc mỏi chân, tôi chợt thấy vầng dương cũng đã lên cao trên đỉnh đồi. Ánh dương đang soi rọi vào tâm trí tôi. Ánh sáng ấy len qua nhánh cau đến với lòng tôi, xóa tan đi những nghi kỵ. Giọt sương dần tan, cuộc đời nó nhanh chóng kết thúc để cho những tia hy vọng còn le lói trên những gương mặt đang vật lộn từng ngày giữa ranh giới mong manh của sự sống và cái chết đang đến gần. Mong cho những tia sáng hy vọng của bình minh cũng thắp sáng tâm hồn con người đang nằm đây. Mong sao ánh sáng sẽ bừng lên để xóa đi đêm dài tăm tối của những thất vọng chán chường còn lưu lại trên những vẻ mặt khắc khổ kia.

Tôi bước xuống sân dưới, khoảng trời rộng mênh mông, cái bao la hùng vĩ giữa rừng cao su dài ngút mắt tạo nên một cảm giác vô tận. Tôi mỉm cười, nhắm mắt và hít thật sâu để đón chào một ngày mới trong yên bình và trầm lắng.
Mặt trời đang lên cao dần.

Được và mất

Có lúc nào đó tôi dừng chân ngẫm lại cuộc đời. Bao nhiêu bước chân qua những lối đường khác nhau, có khi rải đầy hoa hồng và cũng không thiếu lối nhiều gai góc. Cho đến hôm nay, tất cả rồi cũng qua đi- nhẹ nhàng- thanh thoát. Tôi còn lại mình trong cõi mênh mông hun hút giữa bầu trời đêm nay. 

Làn gió cuối thu mơn man mái tóc bồng. Đêm. Chẳng còn bóng mây. Trời rất cao. Cái cao mênh mông ấy làm cho bầu trời thêm bát ngát bao la uy tĩnh mịch chất chứa đầy tâm sự. Càng mênh mông, càng cao, tôi lại càng cảm thấy mình nhỏ bé.

Có những lúc tôi nỗ lực để mong đạt được một kết quả nào đó, rồi lại thấy chẳng có niềm vui. Thi thoảng trên bước đường nghe ai đó bảo mình "sao dại thế?", "chẳng ai lại đi từ bỏ tất cả mọi sự", rồi "Đi tu làm chi uổng quá...", và "ở ngoài đời được tự do hơn nhiều, được làm những điều mình thích..." . Những lời ấy dẫu tôi chẳng bận tâm nhưng cũng có lúc khiến tôi trải qua cảm giác bồi hồi lưỡng lự. Lòng mình có khi cũng lắm tâm sự khi thấy bạn bè công thành danh toại, còn ta vẫn cứ trung thành với "chủ nghĩa vô sản" (không sở hữu tài sản), dân nhà tu hay chọc nhau như thế.

Xem ra thì sự ĐƯỢC- MẤT không giống nhau theo quan niệm của mỗi người. Đối với Thiên Chúa, Ngài không có cái nhìn như thế. Điều mà người đời xem như mất mát, thì Chúa lại cho rằng được và ngược lại. Chắc hẳn phải có một đức tin thật vững chắc thì mới có thể hiểu được mầu nhiệm của của những cái MẤT ấy.

Có những ngày tháng, tôi đã sống trong cái tích vị kỷ của mình, chỉ lo chu toàn mọi công việc của mình và dường như luôn khép lòng lại trước những nhu cầu của người khác. Tôi mong học nhiều để có thể phục vụ tốt hơn. Mục đích ấy không xấu, nhưng chỉ là một cách ích kỷ phục vụ cá nhân chủ nghĩa. Tôi mong kiếm thêm mảnh bằng, thế nhưng hoàn cảnh lại không thuận tiện cho tôi. Thế là tôi đành gác bỏ việc học này lại. Đã vậy, bề trên còn giao thêm công tác trao Mình Thánh Chúa cho bệnh nhân vào thứ Sáu hàng tuần, và thi thoảng đi thăm người già cả, neo đơn, nghèo khổ ở trong xóm đạo. Tôi là kẻ không thích có nhiều bạn và cố tránh tiếp xúc bao nhiêu có thể với bất cứ ai. Tôi cảm thấy mối tương quan là phiền phức và đã từ lâu tôi cứ tự khép mình trong cái vỏ ốc đơn điệu với những suy tư cảm xúc của riêng mình.

Sáng sớm cuối thu, sương phố núi giăng lạnh lắm. Nhiều căn nhà vẫn còn đóng cửa im lìm. Tôi đeo Chúa trên cổ, mang đến cho những ông bà già và những người không thể đến nhà thờ. Những ngày đầu trong sứ vụ mới, vòng xe tôi đều đều lăn bánh trong sự khó nhọc. Tôi không vui, cảm thấy có những việc cần làm hơn việc này. Tôi buồn khi đi làm mục vụ trên xứ đạo chẳng phải quê mình. Tôi tính toán nhiều. Xứ đạo quê tôi đông dân. Nhớ hồi Bà Nội bị liệt, cả tháng trời mới được rước Mình Thánh Chúa một lần. Ở đây tôi đi trao Bánh Thánh hàng tuần. Nỗi lòng đối với Bà Nội có lẽ vẫn nhỏ hơn sự ích kỷ của lòng mình. Tôi đi qua phố, qua nhà, qua những con đường, chẳng thấy niềm vui, lòng chất đầy những toan tính. Rồi tôi cũng so sánh khi nghe kể các Sơ giúp xứ ở bên Mỹ sướng lắm, chỉ mục vụ vào ngày cuối tuần, còn những ngày khác được đi học thêm đủ thứ. Đến hè còn được  đi du lịch cả tháng. Mình ở Việt Nam cứ quần quật quanh năm suốt tháng. Rồi thêm sống ở vùng quê này điều kiện học hành cũng khó khăn. Tối đến chỉ mới 8, 9 giờ thì không gian đã im vắng. Nhiều lúc tôi thấy xót xa cho phận mình.

Những người tôi có nhiệm vụ trao Mình Thánh Chúa thường là những ông bà cụ già, nghèo khổ, neo đơn, những người bị tai nạn liệt giường... Họ chẳng được ai chăm sóc. Chính những con người đó đã cho tôi niềm tin. Từ ánh mắt khát khao đón Chúa đến của ông cụ đã ngoài tám mươi, hay cái miệng móm mém lắp bắp của bà cụ mừng vui khi thấy bóng dáng tôi vừa đến cổng: "Trời mưa lớn, sợ Sơ không đến...", hay những bước chân vội vàng bước thấp bước cao của anh thanh niên bị tai nạn mong sớm được rước Chúa. Những câu kinh sốt sắng, những cái nắm tay cùng ánh mắt khát khao: "Tuần tới Sơ lại đến nữa nhé!"... Nhìn ánh mắt hõm sâu vì già yếu bệnh tật vẫn ngời sáng lên một niềm vui, tôi lại thảng thốt. Chính những số phận kém may mắn ấy đã giúp tôi thấy niềm tin vững mạnh vào Thiên Chúa Tối Cao. Họ cho tôi thấy sức mạnh của Chúa- Đấng đang ngự vô cùng khiêm tốn trong chiếc Bánh Thánh bé nhỏ đơn sơ. Họ tin và mong chờ cả tuần lễ để đón nhận chỉ một tấm bánh nhỏ thôi. Họ đã cho tôi quá nhiều. Phải chăng niềm tin của tôi còn quá yếu kém để không thấy được sứ vụ cao cả mà mình đang thực hiện còn quý giá gấp ngàn lần mảnh bằng kia? Tôi có thật sự bị mất hay đang nhận được quá nhiều mà tôi đã vô tình chẳng hay biết? Họ- chính những con người nhỏ bé đơn sơ ấy đã cho tôi quá nhiều, nhiều hơn gấp ngàn lần những gì tôi đang sở hữu và không gì có thể so sánh được... Những lời ca tụng, những tiếng vỗ tay, những ánh mắt khâm phục ngưỡng mộ... rồi sẽ chẳng là gì so với mối lợi tuyệt vời này.

Phố núi vẫn thênh thang, hoang vu lạnh lẽo khi những ngày cuối năm sắp về. Chiếc xe vẫn lăn bánh đều đều mỗi sớm thứ Sáu ấy, nhưng dường như vòng quay ấy nhanh hơn, rộn ràng hơn, vồn vã hơn, phấn chấn hơn khi tôi đang mong chờ ĐƯỢC chút gì đó nơi họ- một tia hy vọng, một nụ cười và hơn hết là một niềm tin không gì lay chuyển dù giữa những thử thách dồn dập. Có những ngày mưa lạnh buốt, tôi cũng cố gắng dù hai hàm răng va vào nhau cầm cập. Những lúc ấy dường như có một sức mạnh vô hình nào đó như lực đẩy vào đôi tay, đôi chân và tâm hồn tôi, khiến tôi càng muốn đến với họ nhanh hơn nữa. Tôi thực sự tin Tấm Bánh bé nhỏ kia đang truyền thêm sức sống cho cả người trao ban và những người được lãnh nhận.

Hiểu được như thế, tôi làm sao có thể đánh đổi chỉ chút hư danh của mình để bỏ lỡ sứ vụ cao cả mà Chúa đang dùng tôi làm trong tư cách là một tu sĩ của Ngài. Nhẹ bước trở về Tu viện khi ánh dương vừa ló rạng, ơn gọi nữ tu ngày nào đó giờ đây lại như hồng ân sáng lên trong cơn mây mù tăm tối của những phân vân chọn lựa. Một cảm giác giống như những năm đầu đời tu đầy phấn khích. Và tôi đã hiểu điều Chúa muốn nơi mình: cho đi để được nhận lại, chết để sống, mất để được tìm thấy.
Mỗi ngày, tôi lại tìm thấy mình trong hồng ân lớn lao diệu vợi của Thiên Chúa. Ấy chính là sự khám phá để biết mình đang yêu và đang được yêu.
Và tình yêu có sức mạnh nâng dậy tất cả.